Ở quá sạch khiến hệ miễn dịch “lười biếng”?

Hệ miễn dịch cần tiếp xúc với vi sinh vật để phát triển đầy đủ

Theo Tiến sĩ Chaitanya Challa, Chuyên gia tư vấn nội khoa cấp cao, Bệnh viện CARE, Banjara Hills, Hyderabad (Ấn Độ), hệ miễn dịch cần tiếp xúc với một lượng nhất định vi khuẩn và vi sinh vật có trong môi trường để hoàn thiện chức năng. Khi con người hạn chế tiếp xúc gần như tuyệt đối với các yếu tố tự nhiên, hệ miễn dịch có thể phản ứng quá mức với các chất vốn không gây hại, như bụi, phấn hoa hoặc lông động vật. Đây là một trong những nguyên nhân khiến tình trạng dị ứng gia tăng ở những cộng đồng có mức vệ sinh cao.

Môi trường quá sạch làm giảm khả năng thích ứng của cơ thể

Tiến sĩ Chaitanya Challa cho biết, trẻ em được tiếp xúc với ngoài trời, đất, cây cỏ hoặc vật nuôi thường có nguy cơ dị ứng thấp hơn trẻ sống trong môi trường bị khử trùng quá mức. Điều này xảy ra vì cơ thể cần tiếp xúc với nhiều yếu tố khác nhau để hình thành phản ứng miễn dịch phù hợp.

Người lớn sống trong môi trường kín, ít tiếp xúc với thiên nhiên hoặc thường xuyên làm sạch bằng chất khử khuẩn cũng có thể gặp tình trạng tương tự. Khi cơ thể không tiếp xúc đa dạng với vi sinh vật, phản ứng miễn dịch dễ trở nên nhạy cảm hơn.

Ảnh hưởng của lối sống hiện đại đến hệ miễn dịch

Ngoài việc vệ sinh quá mức, một số thói quen trong sinh hoạt hằng ngày cũng có thể làm giảm sức đề kháng và khiến cơ thể dễ bị dị ứng hơn. Các yếu tố phổ biến gồm ăn uống thiếu cân đối, ít vận động, căng thẳng kéo dài và sinh hoạt không điều độ. Khi những thói quen này kéo dài, cơ thể dễ mất cân bằng, từ đó khiến phản ứng miễn dịch trở nên nhạy hơn trước các tác nhân gây dị ứng.

Cách hỗ trợ hệ miễn dịch trong khi vẫn duy trì vệ sinh

Bạn có thể giữ môi trường sạch sẽ nhưng vẫn giúp cơ thể duy trì miễn dịch tốt thông qua các biện pháp sau:

Giữ vệ sinh ở mức hợp lý: Rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh; vệ sinh các khu vực cần thiết như bếp và nhà vệ sinh; hạn chế sử dụng chất khử trùng quá thường xuyên.

Tăng tiếp xúc với môi trường tự nhiên: Đi bộ ngoài trời, đến công viên hoặc làm việc ngoài trời; tiếp xúc với môi trường đa dạng mà không cần khử khuẩn liên tục.

Bổ sung thực phẩm tốt cho hệ vi sinh vật: Ăn nhiều rau, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt; bổ sung thực phẩm lên men như sữa chua hoặc các sản phẩm tương tự.

Duy trì vận động đều đặn: Hoạt động thể chất giúp cải thiện sức khỏe tổng quát và hỗ trợ hệ miễn dịch.

Ngủ đủ và giảm căng thẳng: Ngủ đúng giờ, giảm áp lực tinh thần để tránh suy giảm miễn dịch.

Nếu bạn thường xuyên bị hắt hơi, ngứa mắt, nghẹt mũi hoặc phát ban kéo dài, bạn nên đến cơ sở y tế để kiểm tra và được tư vấn hướng xử lý phù hợp.