Bí quyết ăn cà chua giúp sống thọ hơn
Cà chua được xem là “thực phẩm vàng” trong chế độ ăn trường thọ nhờ hợp chất lycopene - chất chống oxy hóa chính trong cà chua.
Cà chua có nhiều dưỡng chất bổ dưỡng giúp kéo dài tuổi thọ. Ảnh: Kiều Vũ.
Lycopene là carotenoid tự nhiên có khả năng trung hòa gốc tự do gấp 10 lần so với vitamin E. Khi cơ thể hấp thu đủ lycopene, nó giúp giảm quá trình stress oxy hóa - nguyên nhân hàng đầu gây tổn thương DNA và thúc đẩy lão hóa tế bào.
Một nghiên cứu trên European Journal of Nutrition cho thấy, nhóm người bổ sung 15 mg lycopene mỗi ngày (tương đương 1-2 quả cà chua chín hoặc 100 ml nước ép cà chua) có tốc độ lão hóa sinh học chậm hơn 13% và mức lipid peroxidation (chỉ số oxy hóa chất béo) giảm 25% so với nhóm đối chứng.
Theo National Institutes of Health (NIH), chế độ ăn giàu cà chua có thể làm giảm 26% nguy cơ mắc bệnh tim mạch nhờ khả năng điều hòa cholesterol và giảm viêm nội mạc mạch máu.
Lycopene trong cà chua giúp ngăn quá trình oxy hóa LDL-cholesterol, nguyên nhân dẫn đến xơ vữa động mạch.
Những người ăn cà chua nấu chín ít nhất 5 lần/tuần có chỉ số CRP (đánh giá mức viêm trong cơ thể) thấp hơn 18% và huyết áp trung bình giảm 6 mmHg.
Cơ chế này được lý giải do lycopene hoạt động mạnh hơn khi được giải phóng trong môi trường chất béo, đặc biệt khi cà chua được nấu với dầu ô liu, giúp tăng khả năng hấp thu gấp 3 lần so với cà chua sống.
Gan là cơ quan chịu ảnh hưởng lớn từ các gốc tự do trong quá trình chuyển hóa. Lycopene có khả năng làm giảm tích tụ mỡ gan và ức chế quá trình viêm tế bào gan.
Một thử nghiệm lâm sàng trên 120 người bị gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) công bố trên Hepatology Research (2024)cho thấy, sau 12 tuần bổ sung 20 mg lycopene/ngày, nhóm tham gia giảm trung bình 15% men gan ALT và 12% mỡ gan.
Theo Journal of Clinical Nutrition, lycopene là hợp chất tan trong chất béo, do đó việc ăn cà chua cùng dầu là cách tốt nhất để tăng hấp thu.
Cà chua chín đỏ hoặc cà chua nấu chín (như sốt cà chua, súp cà chua) có hàm lượng lycopene dễ hấp thu cao gấp 2-3 lần cà chua sống.
Việc ăn cà chua vào bữa trưa hoặc tối, thời điểm cơ thể hấp thu chất chống oxy hóa mạnh nhất giúp tăng hiệu quả bảo vệ tế bào.
Các chuyên gia khuyến nghị lượng cà chua phù hợp là 1-2 quả chín mỗi ngày, hoặc tương đương 100-150 ml nước ép cà chua không đường. Việc kết hợp cà chua với dầu ô liu, bơ hoặc cá hồi giúp tối ưu hóa khả năng hấp thu và chống oxy hóa.
