Khẩn trương tái thiết sau lũ, chủ động ứng phó bão số 15

Lũ vừa rút, khởi công ngay xây nhà giúp dân

Trong Công điện 232/CĐ-TTg, Đắk Lắk là một trong những tỉnh được Thủ tướng yêu cầu gửi báo cáo trước 17h ngày 27.11 về số nhà bị sập, đổ, trôi; số nhà hư hỏng nặng; nhu cầu kinh phí sửa chữa và xây mới. Với hàng trăm hộ dân mất trắng, cán bộ cấp xã gần như phải “cắm bản” để hoàn thành hồ sơ trong thời gian rất ngắn.

Nhiều nơi vừa thống kê xong lại phải thống kê lại, vì nhiều căn nhà trước đó chỉ đánh giá là hư hỏng nhẹ, nhưng khi dọn bùn mới phát hiện tường nứt, móng trượt, không còn khả năng sử dụng.

“Không thể để bà con dựng tạm bợ rồi sống trong nguy hiểm. Thống kê phải đúng để hỗ trợ phải đủ” - lãnh đạo một xã ở huyện Ea Kar cho biết.

Không chỉ thống kê thiệt hại, Đắk Lắk đã có những hoạt động đầu tiên xây nhà giúp dân ngay sau lũ rút. Chiều 26.11, Bộ Công an đã phối hợp với UBND tỉnh Đắk Lắk tổ chức lễ khởi công xây dựng nhà ở cho các hộ dân trên địa bàn xã Xuân Lãnh. Tham dự buổi lễ có Thiếu tướng Nguyễn Hồng Nguyên - Phó Chánh Văn phòng, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự Bộ Công an, cùng lãnh đạo một số cục nghiệp vụ.

Đối với số lượng nhà xây dựng cho người dân, cơ quan chức năng đang rà soát, thống kê chi tiết. Bởi sau đợt bão số 13 và lũ lụt trung tuần tháng 11, có rất nhiều người dân trên địa bàn bị ảnh hưởng. Qua đó, không để bỏ sót trường hợp khó khăn, cần được hỗ trợ.

Đợt này sẽ có 16 ngôi nhà được xây tặng các hộ dân, mỗi ngôi nhà trị giá 110 triệu đồng. Trong đó, Bộ Công an hỗ trợ 50 triệu đồng, UBND tỉnh Đắk Lắk hỗ trợ 60 triệu đồng.

UBND tỉnh cũng đang tích cực thống kê các thiệt hại và lên phương án hỗ trợ xây dựng lại nhà cửa cho người dân, đảm bảo trước Tết Nguyên đán, người dân bị thiệt hại đều có nhà ở.

Tuyệt đối không để xảy ra trục lợi chính sách

Tại phường Tây Nha Trang (Khánh Hòa), cán bộ địa phương mang theo sổ sách, điện thoại, máy ảnh, lội qua từng vũng bùn để rà lại danh sách thiệt hại. Có trường hợp nhà dân hư hỏng nặng, nhưng vì sơ tán lên nhà người thân, số liệu ban đầu chưa ghi nhận; cũng có người ngại báo, sợ “làm phiền chính quyền”.

Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa yêu cầu địa phương khẩn trương thống kê lại toàn bộ, đồng thời kiểm tra, xác minh đột xuất ở một số khu vực để đảm bảo tính chính xác của báo cáo. Tỉnh cũng khuyến khích người dân giám sát, phản ánh nếu có sai sót, tránh tình trạng trục lợi chính sách hỗ trợ lũ lụt - điều mà lãnh đạo tỉnh nhấn mạnh là “tuyệt đối không được phép xảy ra” .

Không chỉ có chính quyền vào cuộc. Ở nhiều thôn xóm, người dân tự lập danh sách từng hộ bị thiệt hại rồi đối chiếu với cán bộ địa phương.

“Nhà ai sập thì cả xóm đều biết. Mình sống với nhau bao năm, không thể để có người bị thiệt mà không được hỗ trợ” - ông Nguyễn Công Trường, tổ trưởng tổ Võ Cang - chia sẻ, khi dẫn đoàn phóng viên đến điểm dân cư bị lũ quét. Những phần quà cứu trợ được trao tận tay, ngay bên cạnh căn nhà chỉ còn lại nền móng .

Ở Khánh Hòa, chủ trương công khai danh sách hỗ trợ tại trụ sở xã, phường và khu dân cư được người dân đánh giá cao.

“Thấy tên mình, thấy cả nhà hàng xóm trong danh sách, ai cũng yên tâm. Nếu có sai sót, chúng tôi góp ý liền. Đây là tài sản Nhà nước hỗ trợ, phải minh bạch” - ông Lê Văn Tính - người dân phường Phước Long - nói.

Trong khi đó ở Gia Lai, trao đổi với phóng viên Lao Động, ông Lê Hồng Hà - Chi Cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Gia Lai - cho biết, ngay sau khi nước rút, đơn vị đã chỉ đạo các đội quản lý thị trường tăng cường kiểm tra, kiểm soát hoạt động sản xuất và kinh doanh vật liệu xây dựng.

Mục tiêu là ngăn chặn các hành vi đầu cơ, nâng giá bất hợp lý trong thời điểm nhu cầu sửa chữa nhà cửa tăng cao. Trong mùa mưa lũ, lực lượng Quản lý thị trường đã tổ chức tuyên truyền, vận động và ký cam kết với các tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa thiết yếu, yêu cầu thực hiện nghiêm quy định niêm yết giá và bán đúng giá niêm yết.

Sau lũ, các cơ sở không được lợi dụng tình hình để đầu cơ, găm hàng, bán hàng giả, hàng kém chất lượng hoặc đẩy giá bất thường.

Ông Hà cho biết thêm, thời điểm này nhiều mặt hàng tiêu dùng và vật liệu xây dựng phục vụ khắc phục hậu quả thiên tai có nhu cầu tăng mạnh như: Lương thực, thực phẩm, nước uống, xăng dầu, thuốc men, vật tư y tế, tôn lợp, xi măng, gạch, sắt thép, cát, đá, xà gồ…

Chi cục Quản lý thị trường tiếp tục theo dõi sát diễn biến cung - cầu, kiểm tra việc thực hiện niêm yết giá và bán đúng giá tại các cửa hàng, chợ dân sinh, siêu thị, đại lý phân phối và các cơ sở kinh doanh vật liệu xây dựng, đảm bảo thị trường ổn định và hỗ trợ tối đa người dân ổn định cuộc sống sau thiên tai.

Lo tái thiết, chủ động ứng phó thiên tai

Trong vòng 5 ngày, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ ban hành 2 Công điện và 1 Nghị quyết liên quan đến khắc phục nhà ở sau mưa lũ. Công điện 232/CĐ-TTg ngày 27.11 yêu cầu các địa phương rà soát và báo cáo cụ thể số hộ phải xây mới, số hộ cần sửa chữa, tổng kinh phí, phần địa phương tự cân đối và phần cần Trung ương hỗ trợ. Bộ Tài chính chủ trì đề xuất sử dụng ngân sách trung ương và huy động sự hỗ trợ từ các tỉnh có điều tiết ngân sách. Bộ Quốc phòng và Bộ Công an chỉ đạo lực lượng tại địa phương tham gia trực tiếp sửa chữa, dựng lại nhà cửa cho dân.

Mục tiêu được đặt ra là hoàn thành việc sửa chữa - xây dựng lại nhà ở an toàn cho người dân trước Tết Nguyên đán 2026.

Ngày 27.11, UBND tỉnh Gia Lai đã công bố tình huống khẩn cấp về thiên tai do bão, lũ tại 77 xã, phường trên địa bàn tỉnh. Tính đến chiều 26.11, toàn tỉnh Gia Lai ghi nhận 5 người thiệt mạng, 11 người bị thương do bão, lũ; hơn 100.000 nhà dân bị hỏng hoặc ngập nước; 560 tàu thuyền bị hư hại; hơn 540ha diện tích nuôi trồng thủy sản và 254 lồng bè bị thiệt hại hoàn toàn. Hàng nghìn hécta lúa, hoa màu bị hư hỏng; nhiều gia súc, gia cầm bị cuốn trôi... Tổng thiệt hại ước tính hơn 11.600 tỉ đồng.

Trước diễn biến nguy cấp, tỉnh xác định nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu là bảo vệ tính mạng của người dân; huy động tối đa lực lượng, phương tiện và nguồn lực để cứu hộ, cứu nạn và hỗ trợ khắc phục hậu quả.

UBND tỉnh giao Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, Bộ đội Biên phòng và Công an tỉnh giữ vai trò nòng cốt trong điều động lực lượng, phương tiện di dời khẩn cấp người dân khỏi vùng nguy hiểm; sẵn sàng triển khai cứu hộ, cứu nạn khi phát sinh tình huống; phối hợp hỗ trợ Nhân dân xử lý môi trường, phòng, chống dịch bệnh sau bão lũ.

Ủy ban MTTQ và các đoàn thể có nhiệm vụ vận động người dân tương trợ nhau, đồng thời giám sát việc phân bổ và sử dụng nguồn hỗ trợ đảm bảo công khai, minh bạch.

Các sở, ngành và địa phương tập trung mọi nguồn lực, chủ động phối hợp chặt chẽ để khắc phục nhanh nhất thiệt hại, sớm ổn định đời sống và sản xuất cho nhân dân sau thiên tai.