Việt Nam - Hàn Quốc bàn cách lấp đầy chuỗi cung ứng điện tử

Tham gia toạ đàm có ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại, Bộ Công Thương; ông Koo Bon Kyung, Tổng Giám đốc Kotra khu vực Đông Nam Á và Châu Đại Dương… cùng đại diện các đơn vị khác thuộc Bộ Công Thương, Hiệp hội ngành hành và doanh nghiệp hai nước…

Việt Nam: Trung tâm sản xuất điện tử và đầu tư hấp dẫn

Phát biểu tại toạ đàm, ông Vũ Bá Phú, thông tin, Hàn Quốc là một trong những đối tác thương mại quan trọng hàng đầu của Việt Nam, với quan hệ hợp tác kinh tế - thương mại phát triển mạnh mẽ và toàn diện. Lĩnh vực điện tử đóng vai trò then chốt trong hợp tác kinh tế giữa hai nước, chiếm tỷ trọng lớn trong kim ngạch xuất nhập khẩu song phương, đồng thời là một trong những ngành thu hút nhiều vốn đầu tư FDI nhất từ Hàn Quốc vào Việt Nam.

Các tập đoàn hàng đầu của Hàn Quốc như Samsung, LG, SK Hynix đã đầu tư hàng chục tỷ USD vào Việt Nam, biến Việt Nam trở thành một trung tâm sản xuất và xuất khẩu điện tử quy mô lớn trên thế giới.

Tuy nhiên, ông Vũ Bá Phú cũng thẳng thắn, chuỗi cung ứng điện tử Việt - Hàn vẫn đang đối mặt một số thách thức: Sự phụ thuộc vào nguyên liệu và linh kiện nhập khẩu từ Trung Quốc, Hàn Quốc và các nước khác, khoảng cách về trình độ công nghệ giữa doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp Việt Nam, cũng như yêu cầu ngày càng cao về tiêu chuẩn chất lượng, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

Đồng tình và nhấn mạnh về sức tăng trưởng mạnh mẽ của ngành công nghiệp điện tử Việt Nam, tại toạ đàm, ông Bok Dug Gyo, Trưởng ban Korea Desk, nhấn mạnh, Việt Nam đang khẳng định vị thế là một trung tâm sản xuất quan trọng trên toàn cầu, thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư quốc tế trong nhiều lĩnh vực công nghệ cao. Điều này có thể nhìn rõ qua một số ngành công nghiệp chủ chốt tại Việt Nam, từ đồ gia dụng, điện tử tiêu dùng đến năng lượng tái tạo và xe điện.

Cụ thể, ngành điện tử tiêu dùng và gia dụng, lĩnh vực này đang có sự phát triển mạnh mẽ, với các sản phẩm chủ lực như tivi, tủ lạnh, máy giặt và điện thoại thông minh. Quy mô thị trường đồ gia dụng trong nước được ước tính lên tới 12,5-13 tỷ USD và dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng. Sự hiện diện của các tập đoàn đa quốc gia như Samsung và LG đã biến Việt Nam thành một cứ điểm sản xuất toàn cầu.

Công nghiệp bán dẫn và linh kiện của Việt Nam đang trên đà phát triển, dù vẫn còn phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu. Chính phủ đã và đang có nhiều chính sách ưu đãi để thu hút đầu tư vào lĩnh vực này, coi đây là một trong những ngành công nghiệp mũi nhọn. Nhiều công ty sản xuất linh kiện điện tử đã có mặt tại Việt Nam, bao gồm cả các doanh nghiệp trong nước và vốn đầu tư nước ngoài.

Xe điện và năng lượng tái tạo, thiết bị y tế và chiếu sáng cũng đang nổi lên như một xu hướng mạnh mẽ tại Việt Nam.

Chia sẻ rõ hơn về hiện trạng phát triển của ngành điện tử Việt Nam, bà Đỗ Thị Thuý Hương, Uỷ viên Ban chấp hành Hiệp hội Doanh nghiệp điện tử Việt Nam, cho rằng, ngành điện tử đang đóng góp ngày một lớn vào nền kinh tế khi luôn đứng đầu nhóm hàng có kim ngạch xuất khẩu lớn nhất cả nước. Năm 2024, ngành đạt kim ngạch 126,7 tỷ USD, chiếm trên 30% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả quốc gia. 

“Chúng ta có lợi thế về lực lượng lao động trẻ, lành nghề với hơn 1 triệu kỹ sư và công nhân trong ngành cùng hệ thống chính sách hỗ trợ đầu tư hấp dẫn như các khu công nghiệp công nghệ cao tại TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội và Đà Nẵng. Hơn nữa, Việt Nam đang tích cực tham gia các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới như CPTPP, EVFTA và RCEP, tạo điều kiện thuận lợi cho chuỗi cung ứng toàn cầu”, bà Đỗ Thị Thuý Hương nhấn mạnh.

Đề xuất từ thực tiễn

Trong bối cảnh chuyển đổi số và cách mạng công nghiệp 4.0 diễn ra mạnh mẽ, Việt Nam đang mạnh tay đầu tư vào sản xuất thông minh, điện tử tiêu dùng, linh kiện điện tử và công nghiệp bán dẫn. Để Việt Nam – Hàn Quốc phối hợp với nhau chặt chẽ hơn nữa trong ngành hàng này, đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp điện tử Việt Nam đề xuất:

Đầu tiên, hợp tác trong chuyển giao công nghệ và phát triển nguồn nhân lực. Các doanh nghiệp Hàn Quốc có thể hợp tác với Hiệp hội và các tổ chức trong nước để hỗ trợ các chương trình đào tạo, workshop về công nghệ tiên tiến như AI, IoT, sản xuất chip bán dẫn. Chúng ta có thể thiết lập các trung tâm nghiên cứu chung tại Việt Nam, tận dụng lợi thế chi phí cạnh tranh và thị trường nội địa lớn.

Đầu tư và liên kết chuỗi cung ứng. Hàn Quốc đã đầu tư hơn 80 tỷ đô la Mỹ vào Việt Nam với điện tử là lĩnh vực hàng đầu. “Tôi đề xuất mở rộng các dự án liên doanh như xây dựng nhà máy sản xuất linh kiện điện tử cao cấp nhằm giảm phụ thuộc vào nhập khẩu và tăng giá trị gia tăng cho sản phẩm Việt Nam. Ví dụ, hợp tác với các doanh nghiệp Việt Nam để phát triển sản phẩm điện tử thông minh dành cho thị trường ASEAN”, bà Đỗ Thị Thuý Hương đề nghị.

Thúc đẩy thương mại và tiếp cận thị trường thông qua việc tổ chức các hội chợ triển lãm chung hoặc thiết lập nền tảng B2B trực tuyến để kết nối doanh nghiệp hai bên. Đồng thời, hợp tác trong nghiên cứu và phát triển các sản phẩm xanh, thân thiện với môi trường, phù hợp với xu hướng toàn cầu và bền vững.

“Những đề xuất này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn góp phần củng cố mối quan hệ hữu nghị Việt - Hàn, đặc biệt nhân dịp kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và 33 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và nâng cấp đối tác chiến lược toàn diện”, bà Đỗ Thị Thuý Hương chia sẻ.

Ông Kim In Woo, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Hàn Quốc tại Việt Nam, cũng nhìn nhận, ngành điện tử của Việt Nam có sức phát triển rực rỡ thời gian qua, tuy nhiên song song với đó vẫn tồn tại những thách thức nhất định, như: Phụ thuộc khu vực doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, chuỗi cung ứng trong nước còn yếu.

Ông Kim In Woo cũng đưa ra những đề xuất nhằm giúp Việt Nam vượt qua thách thức, vươn lên trở thành một cường quốc thực sự trong lĩnh vực điện, điện tử. Trong đó, Việt Nam xây dựng hệ sinh thái trong lĩnh vực điện tử, chú trọng vào quyền sở hữu trí tuệ. “Đây tảng vững chắc để có thể hỗ trợ cho nhiều ngành công nghiệp khác nhau phát triển”, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Hàn Quốc tại Việt Nam chia sẻ.

Cùng đó, nhấn mạnh vào việc đào tạo nhân tài dẫn dắt trong tương lai. Cần đào tạo được nguồn nhân lực phù hợp với yêu cầu thực tế của ngành công nghiệp. Để làm được điều này cần tăng cường hợp tác giữa nhà trường và doanh nghiệp. Đồng thời, doanh nghiệp trực tiếp tham gia vào quá trình xây dựng và vận hành chương trình đào tạo.

Mở rộng hạ tầng để hỗ trợ cho tăng trưởng bền vững, đặc biệt, nguồn cung điện ổn định là nền tảng cốt lõi của ngành sản xuất. Cần phát triển năng lượng tái tạo và triển khai các lưới điện thông minh nhằm đảm bảo đủ điện cho sản xuất.

Việt Nam và Hàn Quốc đã và đang triển khai nhiều hoạt động nhằm phát triển ngành công nghiệp điện tử tại Việt Nam, lĩnh vực hợp tác da dạng từ đào tạo nhân lực, sản xuất vệ tinh, cung ứng sản phẩm...