Thác Trăng - vẻ đẹp hoang sơ vùng Tây Bắc
Giữa đất Tân Lạc vùng Tây Bắc (tỉnh Hòa Bình) - nơi được mệnh danh là “trái tim của Mường Bi”, thác Trăng hiện lên như một dải lụa trắng mềm mại, len lỏi giữa núi rừng, ruộng bậc thang và những nếp nhà sàn yên bình.

Thác Trăng - “dải lụa trắng” giữa lòng Mường Bi vùng Tây Bắc.
Từ một điểm đến hoang sơ, thác Trăng đang trở thành điểm du lịch được nhiều du khách tìm về, mang theo kỳ vọng đánh thức tiềm năng bản địa và mở ra hướng phát triển mới cho người dân địa phương.
Tuyệt tác của thiên nhiên
Thác Trăng là thác nước tự nhiên nằm ở xóm Trăng Tà, xã Nhân Mỹ (Tân Lạc). Từ thành phố Hòa Bình, chỉ mất khoảng 1 giờ đồng hồ di chuyển là có thể khám phá thác nước kỳ vĩ này. Thác nằm dưới chân dãy núi Trường Sơn, cách đường trục chính chỉ khoảng 300m. Dòng thác chảy giữa, chia đôi khu ruộng bậc thang xóm Trăng thành hai nửa.
Thác chia làm 3 tầng, mỗi tầng cách nhau vài chục mét. Ở phía thượng nguồn, dòng thác cao khoảng 5-6 mét, phía dưới là “hồ bơi tự nhiên” rộng đủ cho hàng chục người cùng tắm. Thác thứ hai thấp hơn, chỉ cao khoảng 3 mét. Cuối dòng là thác nước đẹp nhất, với nhiều bậc thang, đặc biệt là vũng tắm khá rộng. Ở phía trên thác này có những cây cổ thụ hàng trăm năm tuổi, vươn tán rộng tỏa bóng mát.
Trong cao điểm mùa Hè năm 2024, mỗi ngày thác Trăng đón hàng trăm, hàng nghìn du khách, nhất là vào những ngày cuối tuần. Khi đó, nhiều bà con đã dựng lán trại, cho thuê chỗ ngồi. Nếu du khách có nhu cầu ăn uống tại chỗ, bà con sẽ phục vụ các món ăn truyền thống với nhiều đặc sản của địa phương.
Năm nay, về thác Trăng vào những ngày đầu tháng 5, du khách có thể thấy dịch vụ du lịch đã được phát triển bài bản, có tổ chức hơn. Chị Bùi Ánh Ngọc, thị trấn Mãn Đức, huyện Tân Lạc đã có nhiều năm trải nghiệm thác Trăng.
Đầu mùa Hè năm nay trở lại, chị Ngọc ấn tượng với nét nguyên sơ của danh thắng và những đổi thay trong cách làm du lịch của bà con.
“Tôi đã trải nghiệm thác Trăng vào nhiều thời điểm khác trong năm. Vào mùa khô, mùa lũ hay những thời điểm lúa chín, tất cả đều rất đẹp. Nay bà con làm du lịch, có nhiều dịch vụ kèm theo, tôi rất vui khi đưa bạn bè đến trải nghiệm danh thắng của quê hương mình”, chị Ngọc chia sẻ.
Hiện nay, xung quanh khu vực thác Trăng có khoảng 30 lán trại, chòi nghỉ được dựng lên để phục vụ ăn uống, nghỉ ngơi cho khách. Các hộ dân tận dụng gỗ, tre, nứa địa phương để dựng lán, tạo không gian gần gũi, phù hợp với phong cách du lịch cộng đồng.
Ông Bùi Văn Hoàng, xóm Trăng Tà, trước đây là nhân viên ngành điện, hai năm nay đã nghỉ việc về làm du lịch. Theo ông Hoàng, thác Trăng có nguồn nước chảy quanh năm, nuôi sống bao thế hệ người dân xóm Trăng. Ông và bà con luôn tự hào vì có thắng cảnh này.
Ngày nay, người địa phương càng vui hơn vì thác Trăng được nhiều du khách biết đến. Nhờ đó mà con gà, con lợn, rau, củ ngày trước phải mang ra chợ bán, nay họ giữ lại để phục vụ khách.
Nhờ nguồn nước dồi dào, mát lạnh quanh năm mà ở bản Mường này bà con đào rất nhiều ao cá. Đặc biệt, họ không chỉ thuần nuôi thành công loài cá tiến vua - cá dầm xanh - mà còn “bắt” loài cá này sinh sản ngay trong ao nhà.
Bản Mường yên bình dưới chân dãy Trường Sơn
Khu dân cư Trăng là nơi sinh sống của trên 80 hộ dân người Mường. Nơi đây vẫn còn lưu giữ được những mái nhà sàn truyền thống. Hơn 10 năm về trước, đời sống của bà con còn nhiều khó khăn, đường giao thông vẫn trắc trở. Nhưng những năm qua, thông qua chương trình xây dựng nông thôn mới, các hạ tầng thiết yếu đã được đầu tư khá đồng bộ. Đó là điều kiện thuận lợi để người dân địa phương và du khách đến trải nghiệm, khám phá danh thắng thác Trăng.
Không chỉ được tắm mát giữa thiên nhiên, đến thác Trăng, du khách còn có cơ hội khám phá đời sống văn hóa của người Mường nơi đây. Những mái nhà sàn được xây dựng trên ngọn đồi hình bát úp, với đường bê tông chạy quanh là con đường lý tưởng để du khách đi bộ, khám phá bản Mường.
Cái tên thác Trăng đến với du khách không nhờ những chiến dịch quảng bá rầm rộ, mà qua những bức ảnh chia sẻ tự nhiên trên các nền tảng mạng xã hội.
Chị Nguyễn Kim Anh, du khách từ Hà Nội, cho biết: “Tôi biết đến thác Trăng qua bạn bè chia sẻ hình ảnh trên mạng. Chỉ mất khoảng hơn 2 tiếng lái xe là đến được với danh thắng này. Ấn tượng đầu tiên là khung cảnh đẹp, nước trong mát và người dân thì mến khách, thân thiện. Một trải nghiệm đáng giá”.
Tại khu vực thác Trăng, anh Bùi Văn Vinh là một trong số những hộ vừa đầu tư xây dựng chòi để phục vụ du khách. Với 2 chòi, anh Vinh dự kiến sẽ phục vụ được khoảng 50 chỗ ngồi cho khách ăn uống.
Anh Vinh cho biết từ đầu tháng 5 đến nay, du khách bắt đầu đổ về nhiều hơn. Để phục vụ khách chu đáo, chúng tôi đã chuẩn bị đồ ăn, chỗ ngồi và sẵn sàng hướng dẫn du khách đi lại, khám phá thác Trăng cũng như các địa điểm độc đáo trên địa bàn xã.
Ngoài thác Trăng, tại xã Nhân Mỹ còn có thác Thung Vòng ở xóm Khi - một điểm đến tiềm năng khác chỉ cách thác Trăng vài cây số, đủ sức tạo thành chuỗi trải nghiệm sinh thái - văn hóa hấp dẫn cho du khách. Tại đây, cũng đã phát triển một số homestay để phục vụ những du khách có nhu cầu lưu trú. Cách danh thắng này chỉ vài chục cây số, du khách có thể tiếp tục hành trình khám phá xứ Mường với một số địa điểm nổi tiếng khác như: Thác Mu (huyện Lạc Sơn), bản Lác (Mai Châu)...
Ông Bùi Văn Tân - Phó Chủ tịch UBND xã Nhân Mỹ - cho biết: Năm 2024, lượng khách về thác Trăng rất đông. Sau khi kết thúc mùa du lịch 2024, Hợp tác xã Dịch vụ và Du lịch thác Trăng đã được thành lập.
Đây là bước đi rất quan trọng để xã khai thác hiệu quả du lịch ở danh thắng cấp tỉnh này. Xã sẽ tiếp tục kêu gọi đầu tư, đặc biệt là khôi phục các nét văn hóa truyền thống, phát triển các đặc sản địa phương để phục vụ du lịch tại danh thắng thác Trăng một cách hiệu quả hơn.
Từ một thác nước “ẩn mình” giữa núi rừng, thác Trăng đang từng bước chuyển mình, không chỉ là điểm đến mát lành cho những ngày hè mà còn là nơi khơi dậy niềm tin, niềm tự hào của cộng đồng người Mường vào chính bản sắc quê hương mình. Một “dải lụa trắng” không chỉ chảy giữa thiên nhiên hùng vĩ, mà còn thấm đẫm khát vọng vươn lên từ du lịch bản địa.



