Bến phà hợp pháp ở Cần Thơ bỏ hoang, còn bến “chui” hoạt động
Bến phà Cồn Khương - Thành Lợi bỏ hoang từ năm 2020, khiến tài sản công xuống cấp, 28 xã viên Hợp tác xã (HTX) Thành Lợi cùng người dân rơi vào cảnh bế tắc trong khi đó bến phà cũ không đủ điều kiện pháp lý, trong diện dỡ bỏ lại vẫn hoạt động.
Bến phà phía tỉnh Vĩnh Long. Ảnh: Tạ Quang
28 xã viên và người dân rơi vào cảnh bế tắc vì... chờ đấu giá
Sau nhiều năm ngừng hoạt động, bến phà Cồn Khương - Thành Lợi (nối TP Cần Thơ với tỉnh Vĩnh Long) đang trở thành “biểu tượng” của sự lãng phí và trì trệ trong công tác quản lý bến bãi giao thông thủy nội địa. Không chỉ tài sản công xuống cấp, mà cuộc sống của hàng chục xã viên Hợp tác xã Giao thông vận tải (HTX GTVT) Thành Lợi cũng rơi vào cảnh bế tắc.
Ông Thái Công Danh - Chủ tịch HĐQT HTX GTVT Thành Lợi cho biết, HTX được cấp phép hoạt động từ năm 2012 và đã đầu tư cơ sở hạ tầng bài bản theo yêu cầu từ ngành chức năng. Năm 2018, UBND quận Ninh Kiều tổ chức đấu giá bến phà Cồn Khương với thời hạn khai thác 3 năm. Đơn vị trúng đấu giá phải nộp gần 18 tỉ đồng, tương đương 494 triệu đồng/tháng. Sau đó, đơn vị này ký kết hợp đồng đối lưu với HTX Thành Lợi, mỗi bên khai thác 15 ngày/tháng.
Tuy nhiên, đến tháng 7.2020, phía trúng đấu giá bất ngờ ngừng hoạt động. Đến năm 2021, dịch COVID-19 bùng phát khiến HTX Thành Lợi cũng buộc phải dừng chạy, chờ tổ chức đấu giá lại. Từ đó đến nay, bến vẫn bỏ không. “Nhiều năm qua, chúng tôi không có thu nhập, nhưng vẫn phải trả lãi ngân hàng, thuê bến bãi neo đậu và sửa chữa phà hàng năm. Cuối năm ngoái, HTX phải bán một chiếc phà để lấy tiền đại tu hai chiếc còn lại”, ông Thái Công Danh chia sẻ.
Theo ông Dương Văn Lướt - xã viên HTX, nhiều xã viên đã vay vốn mua phà từ ngày đầu thành lập, đến nay vẫn đang gánh nợ. “Chỉ mong nhà nước sớm tổ chức đấu giá lại để chúng tôi được hoạt động, có thu nhập nuôi sống gia đình” - ông Lướt nói.
Việc bến ngưng hoạt động không chỉ khiến 28 xã viên HTX lao đao, mà còn ảnh hưởng lớn đến đời sống người dân hai bên bờ sông Hậu.
Ông Ngô Văn Chín, người dân gần bến Thành Lợi, cho biết, trước đây, đi đò chỉ mất 15 phút với giá 6.000 đồng, nay phải đi vòng qua cầu Cần Thơ mất đến 45 phút và chi phí gấp đôi. “Nhiều người già, sinh viên, tiểu thương buôn bán nhỏ không đủ điều kiện đi đường vòng. Việc học hành, làm ăn đều bị ảnh hưởng” - ông Lê Văn Dũng (xã Tân Quới) nói thêm.
Bến mới bị bỏ hoang, bến cũ cần phá dỡ lại vẫn hoạt động
Trên thực tế, cả hai đầu bến giờ đây trở nên hoang phế. Nhà chờ bến Thành Lợi được người dân tận dụng làm nơi phơi vỏ dừa, chăn nuôi; đường xuống bến sụp lún, cỏ dại mọc um tùm. Bên phía Cồn Khương (Cần Thơ), nhà chờ cũng trong tình trạng xuống cấp, trở thành nơi câu cá của người dân.
Ông Bùi Văn Kiệt - Chủ tịch UBND phường Cái Khế (TP Cần Thơ) thông tin, bến phà Cồn Khương trước đây do quận Ninh Kiều quản lý, nhưng theo quy định mới tại Nghị định 140/2025/NĐ-CP, nay đã được phân cấp về cho UBND phường.
“Chúng tôi đang làm việc với đơn vị tư vấn thẩm định giá để xác định lại giá khởi điểm, sau đó sẽ thành lập hội đồng và trình UBND thành phố phê duyệt. Việc tổ chức đấu giá sẽ được thực hiện trong thời gian sớm nhất” - ông Kiệt cho hay.
Tuy nhiên, sự chậm trễ kéo dài suốt từ năm 2021 đến nay, khiến dư luận đặt câu hỏi về hiệu quả quản lý bến bãi tại TP Cần Thơ.
Theo Quyết định 2047/QĐ-UBND năm 2017, bến phà Cồn Khương - Thành Lợi được quy hoạch là bến loại 1, cần được đầu tư phát triển. Trong khi đó, bến phụ phà Cần Thơ cũ (đường Trần Phú) nằm trong diện xóa bỏ thì vẫn ngang nhiên hoạt động, dù chưa đủ điều kiện pháp lý.
Theo xác nhận của Phòng Quản lý đô thị quận Ninh Kiều (cũ), bến Trần Phú chưa có hợp đồng thuê mặt nước, đất vẫn do Bộ GTVT quản lý. Dù vậy, bến này vẫn được gia hạn hoạt động “tạm thời” để phục vụ nhu cầu dân sinh và đến nay chưa có động thái dừng hoạt động.
Một bến được quy hoạch đầu tư bài bản thì bỏ hoang, một bến không đủ điều kiện pháp lý lại vẫn hoạt động - thực tế đó đang cho thấy một nghịch lý đáng lo ngại trong công tác quản lý bến thủy nội địa tại Cần Thơ.
