Chờ tái định cư, 86 hộ dân Thanh Hóa đi không được, ở chẳng xong hơn 20 năm
Sinh sống trong phạm vi quy hoạch dự án khu đô thị và thuộc diện chờ được tái định cư, hàng chục hộ dân (ở phường Đông Hương, TP Thanh Hóa) không được xây dựng, sửa chữa nhà ở và phải chịu cảnh “đi không được, ở chẳng xong” suốt hơn 20 năm qua.
Những căn nhà đã xuống cấp, nhưng không được xây mới, cải tạo ở khu phố Quang Trung, phường Đông Hương, TP Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa. Ảnh: Quách Du
Dự án hơn 20 năm trước
Theo tìm hiểu, hơn 20 năm nay (kể từ năm 2004), hàng chục hộ dân tại khu phố Quang Trung, phường Đông Hương, TP Thanh Hóa phải sống trong điều kiện vô cùng khó khăn ở những căn nhà cũ kỹ, xuống cấp nhưng không thể xây mới hay sửa chữa. Nguyên nhân là do các hộ dân nằm trong quy hoạch dự án khu đô thị mới Bắc đại lộ Lê Lợi, TP Thanh Hóa.
Dự án này được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư cho Công ty TNHH Xây dựng và Sản xuất Vật liệu Xây dựng Bình Minh từ hơn 20 năm trước (vào tháng 9.2004), với tổng diện tích quy hoạch hơn 47ha. Số hộ dân bị ảnh hưởng lên tới 445 hộ, trong đó có 292 hộ có đất nông nghiệp, 84 hộ có đất thổ cư và 69 hộ có mồ mả.
Dự án này được thực hiện theo hình thức sử dụng quỹ đất để tạo vốn (đổi đất lấy hạ tầng) nhằm xây dựng cơ sở hạ tầng khu công nghiệp Tây Bắc Ga, TP Thanh Hóa. Tuy nhiên, trong quyết định giao đất, không có phương án bố trí đất tái định cư.
Để khắc phục tồn tại của dự án, nhiều năm sau khi triển khai, năm 2012, UBND tỉnh Thanh Hóa đã bổ sung 3.400m² đất (tương đương 35 lô) để tái định cư cho một số hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án. Tiếp đó, đến năm 2021, số lô tái định cư tiếp tục được điều chỉnh, tăng lên 210 lô.
Trải qua hơn một thập kỷ, với hai lần điều chỉnh, thế nhưng đến nay, ngành chức năng vẫn chưa bố trí được đất tái định cư cho 86 hộ dân chịu ảnh hưởng (tại khu phố Quang Trung, phường Đông Hương), khiến các hộ dân rơi vào cảnh “đi không được, ở chẳng xong”.
Gia đình ông Lê Nguyên Hồng sống trong ngôi nhà được xây gần 40 năm trước, nay đã xuống cấp nghiêm trọng nhưng không được xây mới, cải tạo lại. Ảnh: Quách Du
Sẽ xử lý như thế nào
Bà Lê Thị Lơ (77 tuổi, trú tại khu phố Quang Trung, phường Đông Hương) cho biết, các hộ dân thuộc khu phố đã sống rất khổ sở trong hơn 20 năm qua. “Khu phố thấp hơn so với khu vực xung quanh, nên mỗi khi mưa, nước đọng gây ngập úng, môi trường ẩm thấp. Đường ngõ chỉ là lối đi tạm bợ. Sống giữa lòng thành phố, trên khu đất vàng, nhưng chúng tôi vẫn phải chịu cảnh khốn khổ suốt hơn 20 năm” - bà Lơ chia sẻ.
Cũng như bà Lơ, ông Lê Nguyên Hồng (75 tuổi, trú tại phố Quang Trung) cho biết, căn nhà của gia đình ông được xây dựng từ năm 1988, đến nay đã gần 40 năm, nhà cửa xuống cấp nghiêm trọng nhưng vẫn không thể xây mới hay sửa chữa vì nằm trong diện quy hoạch dự án.
Theo đại diện lãnh đạo UBND TP Thanh Hóa, đối với dự án khu đô thị mới Bắc đại lộ Lê Lợi, đến nay, nhà đầu tư đã cơ bản hoàn thiện hệ thống hạ tầng kỹ thuật với khoảng 80% khối lượng công việc. Chủ đầu tư đã phân lô và bán đất từ nhiều năm trước. Hiện vẫn còn hơn 30.000m² chưa giải phóng mặt bằng, liên quan đến 86 hộ dân bị ảnh hưởng. Nguyên nhân chính là do khi phê duyệt chủ trương đầu tư ban đầu, tỉnh không bố trí quỹ đất tái định cư cho các hộ dân.
Sau đó, UBND tỉnh Thanh Hóa đã hai lần điều chỉnh quy hoạch vào năm 2012 và 2021 để bổ sung đất tái định cư, giao cho nhà đầu tư thực hiện. Tuy nhiên, trong quá trình tham mưu, các cơ quan chức năng xác định rằng việc giao đất tái định cư phải do Nhà nước thực hiện, không phải nhà đầu tư. Chính điều này đã khiến sự việc kéo dài mà chưa được giải quyết dứt điểm.
Theo đại diện UBND TP Thanh Hóa, để tháo gỡ “điểm nghẽn” trên, đơn vị đã kiến nghị đến Chủ tịch UBND tỉnh xem xét giao cho UBND thành phố tiếp nhận phần diện tích đất tái định cư (đã giao cho nhà đầu tư là 210 lô đất) để triển khai đầu tư cơ sở hạ tầng, tạo quỹ đất tái định cư cho công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng và hỗ trợ tái định cư cho người dân.
Tiếp đó, phía nhà đầu tư đã đồng ý giao toàn bộ quỹ đất tái định cư cho thành phố. Tuy nhiên, cái khó hiện nay là tỉnh Thanh Hóa vẫn chưa có quyết định hoàn trả tài chính cho chủ đầu tư nên thành phố chưa có cơ sở để tiếp nhận.
“UBND tỉnh Thanh Hóa đã giao UBND TP Thanh Hóa phối hợp với các đơn vị liên quan và Công ty Xây dựng Bình Minh để sớm tiếp nhận, quản lý, sử dụng quỹ đất, giải quyết dứt điểm sự việc kéo dài nhiều năm” - đại diện lãnh đạo TP Thanh Hóa thông tin.