Hà Nội sắp thu hồi đất, giải phóng mặt bằng làm dự án đường sắt tốc độ cao

Tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư tại Nghị quyết số 172 ngày 30.11.2024.

Dự án có tổng chiều dài khoảng 1.541 km, xuất phát từ ga Ngọc Hồi (Hà Nội) và kết thúc tại ga Thủ Thiêm (TPHCM).

Dự án sử dụng khổ ray đôi 1.435 mm, tốc độ thiết kế lên đến 350 km/h, với 23 ga hành khách và 5 ga hàng hóa.

Tổng mức đầu tư sơ bộ toàn tuyến khoảng 1,7 triệu tỉ đồng (tương đương 67 tỉ USD), sử dụng nguồn vốn đầu tư công kết hợp các nguồn vốn hợp pháp khác. Dự kiến, toàn tuyến sẽ hoàn thành vào năm 2035.

Đường sắt tốc độ cao đoạn qua địa bàn Hà Nội dài khoảng 27,9 km, dự kiến thu hồi khoảng 112,74ha đất tại các xã: Ngọc Hồi, Thường Tín, Thượng Phúc, Phượng Dực, Chuyên Mỹ và Đại Xuyên (thuộc các huyện Thanh Trì, Thường Tín, Phú Xuyên cũ).

Ngày 13.3, Văn phòng UBND TP Hà Nội đã có văn bản gửi UBND các huyện đề nghị rà soát, tổng hợp nhu cầu và đề xuất địa điểm tái định cư.

Huyện Thường Tín (cũ), nay là các xã Thường Tín, Thượng Phúc có tổng diện tích thu hồi (không bao gồm phạm vi bảo vệ hai bên đường sắt) là khoảng 44,955m2; ảnh hưởng khoảng 411 hộ gia đình. Nhu cầu diện tích đất xây dựng các khu tái định cư trên địa bàn khoảng 16ha.

Để đảm bảo các điều kiện để khởi công Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam trước ngày 31.12.2026 theo Nghị quyết 106 của Chính phủ ngày 23.4.2025, UBND thành phố Hà Nội yêu cầu các sở, ngành, đơn vị liên quan trong tháng 7 này hoàn thành rà soát hướng tuyến và tháng 8 bàn giao cọc mốc giải phóng mặt bằng từng phần trên thực địa từng địa phương.

Cùng với đó là sớm quy hoạch khu tái định cư cho những hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án, đảm bảo “nơi ở mới bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ”.

Tại xã Ngọc Hồi, địa phương không chỉ có Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam đi qua, mà còn có Tổ hợp ga Ngọc Hồi được quy hoạch trên diện tích khoảng 251ha, với tổng vốn đầu tư khoảng 19.000 tỉ đồng (gồm nhà ga đường sắt tốc độ cao, khu depot, ga đường sắt quốc gia, ga hàng hóa, depot đường sắt đô thị và hạ tầng kỹ thuật phục vụ vận hành), công tác giải phóng mặt bằng cũng đang được xã Ngọc Hồi tập trung triển khai.

Lãnh đạo xã Ngọc Hồi cho biết, với định hướng phát triển nhanh về hạ tầng giao thông, hạ tầng đô thị, tạo đà phát triển thương mại dịch vụ, hình thành diện mạo đô thị hiện đại, trọng tâm là tổ hợp ga Ngọc Hồi, với khu phức hợp về dịch vụ, thương mại, logistic… sẽ là động lực của xã.

"Tổ hợp ga Ngọc Hồi, huyện Thanh Trì (cũ) đã giải phóng mặt bằng được trên 170ha. Giai đoạn 2 này, chúng tôi sẽ phát huy những việc đã thực hiện được, bám sát thực tiễn để có những phương án cụ thể cho từng hộ, từng trường hợp, từng khu vực. Địa phương xác định công tác giải phóng mặt bằng là nhiệm vụ quan trọng, được tập trung mọi nguồn lực, với quyết tâm lớn để thực hiện nhanh nhất, hiệu quả nhất", lãnh đạo xã Ngọc Hồi nói.