Trẻ em mầm non, học sinh phổ thông chính thức được miễn, hỗ trợ học phí

Chính sách nhân văn, cấp thiết, không để ai bị bỏ lại phía sau

Chiều 26/6/2025, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, với 440/441 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, đạt tỷ lệ 92,05% tổng số đại biểu Quốc hội, Nghị quyết của Quốc hội về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân đã chính thức được Quốc hội thông qua.

Trước đó, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn đã trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý toàn bộ nội dung dự thảo nghị quyết.

Báo cáo của Chính phủ nêu rõ, chính sách miễn, hỗ trợ học phí lần này là yêu cầu cấp thiết nhằm cụ thể hóa chủ trương của Đảng, chỉ đạo của Bộ Chính trị về giáo dục phổ cập, công bằng và nhân văn. Tại các phiên thảo luận tại tổ và hội trường, hầu hết đại biểu Quốc hội đều bày tỏ sự đồng tình cao với sự cần thiết ban hành nghị quyết, trong bối cảnh năm học mới sắp bắt đầu và Luật Giáo dục (sửa đổi) phải chờ kỳ họp sau mới được thông qua.

Chính phủ nhấn mạnh nếu chờ sửa luật, chính sách sẽ bị chậm triển khai ít nhất một năm học. Vì vậy, việc ban hành nghị quyết là cấp thiết, tạo cơ sở pháp lý để áp dụng ngay từ năm học 2025–2026.

Chính phủ cũng tiếp thu và hoàn thiện toàn diện nội dung Điều 1 về phạm vi điều chỉnh, bao gồm cả học sinh công lập và người học ở cơ sở dân lập, tư thục, không phân biệt vùng miền, đảm bảo bao phủ trẻ em từ 3 tháng đến 6 tuổi, học sinh lớp 1 đến lớp 12, người học chương trình giáo dục phổ thông tại cơ sở giáo dục thường xuyên. Đối tượng áp dụng bao gồm cả công dân Việt Nam và người gốc Việt chưa có quốc tịch đang sinh sống tại Việt Nam.

Về chính sách miễn và hỗ trợ học phí, Chính phủ tiếp thu đề nghị của đại biểu về việc quy định mức hỗ trợ học phí cho khối dân lập, tư thục không vượt quá mức thu thực tế của các cơ sở giáo dục, đảm bảo không vượt trần và không thấp hơn sàn học phí. Hội đồng nhân dân cấp tỉnh sẽ quyết định mức hỗ trợ căn cứ điều kiện kinh tế - xã hội, ngân sách địa phương và khung học phí do Chính phủ quy định.

Chính phủ khẳng định đây là quyết tâm chính trị lớn, không phải chỉ dành cho học sinh thuộc hộ nghèo, cận nghèo, mà mở rộng đến toàn bộ học sinh, bảo đảm cơ hội học tập bình đẳng, đúng tinh thần “không để ai bị bỏ lại phía sau”.

Bảo đảm ngân sách, triển khai hiệu quả

Về ngân sách thực hiện, tổng kinh phí dự kiến để triển khai chính sách là khoảng 30,6 nghìn tỷ đồng mỗi năm. Trong đó, phần đã có quy định và sẽ áp dụng từ 1/9/2025 là 22,4 nghìn tỷ đồng, phần tăng thêm do mở rộng đối tượng chính sách là 8,2 nghìn tỷ đồng. Chính phủ đã báo cáo Quốc hội tại Nghị quyết số 196/2025/QH15, trong đó cho phép chuyển nguồn hơn 6,6 nghìn tỷ đồng từ ngân sách trung ương năm 2024 chưa phân bổ sang năm 2025 để thực hiện chính sách miễn học phí.

Ngoài ra, Bộ Tài chính đã được chỉ đạo lập phương án bố trí nguồn bổ sung cho các địa phương chưa cân đối được ngân sách, đảm bảo không để địa phương nào bị “lỡ nhịp”. Nguyên tắc phân cấp ngân sách vẫn giữ nguyên: địa phương chịu trách nhiệm chi thường xuyên, ngân sách trung ương hỗ trợ phần còn thiếu.

Về các cơ sở giáo dục công lập tự chủ tài chính hoặc chất lượng cao, Chính phủ cho biết đã chỉ đạo các địa phương rà soát, ban hành định mức hỗ trợ chi thường xuyên để bảo đảm cơ sở giáo dục có đủ nguồn bù đắp phần học phí được miễn, không ảnh hưởng đến chất lượng dạy học.

Đối với phương thức cấp bù, Chính phủ tiếp thu góp ý và khẳng định sẽ sửa đổi Nghị định 81/2021/NĐ-CP, quy định rõ việc cấp kinh phí miễn giảm học phí cho cơ sở giáo dục công lập và cấp trực tiếp cho người học tại cơ sở ngoài công lập. Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ chủ trì hoàn thiện quy trình, ứng dụng công nghệ thông tin để đảm bảo minh bạch, chính xác, tránh trục lợi và giảm tối đa thủ tục hành chính.

Chính phủ cũng tiếp thu đề xuất bổ sung cơ chế giám sát chặt chẽ từ Hội đồng nhân dân các cấp, Mặt trận Tổ quốc và đại biểu Quốc hội. Việc chi hỗ trợ học phí sẽ được kiểm tra định kỳ, xử lý nghiêm vi phạm, công khai ngân sách theo đúng quy định.

Ngoài ra, với các trường hợp người học tự nguyện không nhận hỗ trợ, Chính phủ đồng ý hướng dẫn các địa phương có cơ chế tiếp nhận lại khoản ngân sách hoặc quyên góp vào quỹ khuyến học, bảo đảm tính tự nguyện và minh bạch.

Chính phủ ghi nhận ý kiến về việc lồng ghép các chương trình hỗ trợ khác như hỗ trợ bữa ăn trưa, hiện đại hóa trường học, tăng đầu tư giáo dục vùng khó khăn. Bộ Giáo dục và Đào tạo đã được giao xây dựng các chương trình mục tiêu quốc gia liên quan để triển khai đồng bộ cùng chính sách miễn học phí.

Nghị quyết của Quốc hội về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân có hiệu lực thi hành từ ngày được thông qua và áp dụng từ năm học 2025–2026.