Cơ hội nào cho doanh nghiệp Việt tại thị trường Trùng Khánh?

Trong bối cảnh Trung Quốc tái cấu trúc chiến lược chuỗi cung ứng phía Tây, đặc biệt tại thành phố Trùng Khánh – trung tâm công nghiệp và logistics nội địa quan trọng, các doanh nghiệp Việt Nam đang có thêm dư địa để tham gia sâu hơn vào mạng lưới cung ứng khu vực, nhất là trong lĩnh vực thực phẩm và nông sản chế biến.

“Cửa ngõ” mới vào nội địa Trung Quốc

Trùng Khánh – một trong bốn thành phố trực thuộc trung ương của Trung Quốc đang nổi lên là trung tâm hậu cần, sản xuất và giao thương với Đông Nam Á thông qua hành lang logistics mới quốc tế đất liền - biển phía Tây.

Với dân số hơn 30 triệu người và vai trò trung chuyển hàng hóa đến các tỉnh miền Tây Trung Quốc, thành phố này đang tích cực mở rộng hợp tác thương mại với Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực thực phẩm và nông sản.

Tại Hội nghị Kết nối doanh nghiệp Việt Nam – Trung Quốc (Trùng Khánh) diễn ra chiều 11/4, ông Tôn Hy Dũng, Thành viên Ban cán sự đảng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Thương mại thành phố Trùng Khánh kiêm nhiệm Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dự án Hợp tác Trùng Khánh - Singapore nhấn mạnh, Việt Nam đã trở thành đối tác thương mại lớn nhất của thành phố này trong ba năm liên tiếp.

Hội nghị Kết nối doanh nghiệp Việt Nam – Trung Quốc (Trùng Khánh) diễn ra chiều 11/4 tại Hà Nội.

“Kim ngạch thương mại song phương năm 2024 đạt 117,79 tỷ nhân dân tệ, tăng 13,8% so với năm trước. Trong đó, các mặt hàng như sầu riêng, cá tra, cà phê và trái cây nhiệt đới chế biến từ Việt Nam đang chiếm tỷ trọng ngày càng lớn”, ông Tôn Hy Dũng cho biết.

Đáng chú ý, nhu cầu tiêu dùng tại Trùng Khánh đang dịch chuyển theo hướng ưa chuộng sản phẩm giá trị gia tăng cao, thân thiện môi trường và mang tính bản địa hóa cao. Đây là yếu tố mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam – những đơn vị linh hoạt, sáng tạo, có thể điều chỉnh sản phẩm phù hợp với thị hiếu từng địa phương.

Thực tế cho thấy, phần lớn hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam hiện vẫn là nguyên liệu thô hoặc sơ chế, khiến giá trị gia tăng thấp và dễ bị cạnh tranh về giá. Trong khi đó, các thị trường như Trùng Khánh đang tìm kiếm nguồn hàng có hàm lượng chế biến cao, dễ bảo quản và mang tính đặc trưng văn hóa.

“Trùng Khánh cũng đang tìm kiếm đối tác cung ứng ổn định từ phía Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực nông sản chế biến, thực phẩm sáng tạo, an toàn và tiện lợi”, ông Tôn Hy Dũng thông tin tại Hội nghị Kết nối.

Ông Tôn Hy Dũng, Thành viên Ban cán sự đảng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Thương mại thành phố Trùng Khánh kiêm nhiệm Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dự án Hợp tác Trùng Khánh - Singapore.

Cũng trong khuôn khổ Hội nghị Kết nối doanh nghiệp Việt Nam - Trung Quốc (Trùng Khánh), chia sẻ với phóng viên Báo Công Thương, bà Trang Lê - Giám đốc kinh doanh của Công ty Thương mại và dịch vụ EggYolk cho biết, công ty luôn đặt chất lượng là gốc, sáng tạo là đòn bẩy.

“Chúng tôi coi mình là người kể chuyện qua từng sản phẩm”, bà Trang Lê chia sẻ. Theo bà, EggYolk theo đuổi mô hình sản xuất nhỏ gọn, linh hoạt, hướng đến chế biến sâu với hàm lượng sáng tạo cao. Mỗi mặt hàng đều được thiết kế không chỉ để ăn ngon, mà còn để gợi cảm xúc, từ bao bì, nguyên liệu bản địa, cho đến thông điệp đi kèm.

Tuy chưa phải là xu hướng phổ biến, nhưng hướng đi này được đánh giá là phù hợp với mô hình hợp tác chuỗi ngắn, nơi các doanh nghiệp nhỏ có thể hợp tác trực tiếp với nhà phân phối tại địa phương như Trùng Khánh, thay vì phụ thuộc vào các tập đoàn trung gian.

“Vượt vũ môn” bằng chuẩn hóa và chế biến sâu

Một yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp Việt dễ dàng tiếp cận thị trường Trùng Khánh là tuyến logistics nối từ miền Trung và miền Nam Việt Nam qua đường sắt, đường bộ, đường biển đã được thiết lập trong khuôn khổ sáng kiến “Hành lang thương mại đường bộ - đường biển quốc tế mới Trùng Khánh - TP. Hồ Chí Minh”, không chỉ giúp giảm chi phí logistics, mà còn mở ra nhiều cơ hội hợp tác kinh tế.

Tuy nhiên, rào cản lớn nhất hiện nay vẫn là vấn đề tiêu chuẩn chất lượng, truy xuất nguồn gốc và chứng chỉ vệ sinh an toàn thực phẩm – vốn ngày càng được phía Trung Quốc siết chặt.

Các doanh nghiệp Việt Nam - Trùng Khánh tại Hội nghị Kết nối doanh nghiệp Việt Nam - Trùng Khánh.

Trong bối cảnh đó, các doanh nghiệp đầu tư vào chế biến sâu, công nghệ bảo quản hiện đại và chuẩn hóa quốc tế đang có lợi thế hơn. Đây cũng là nhóm doanh nghiệp có nhiều tiềm năng trở thành đối tác của các công ty thực phẩm Trùng Khánh, nơi đang mở rộng sản xuất, tìm kiếm nguồn cung mới từ ASEAN.

Trên thực tế, Trùng Khánh không chỉ là điểm đến tiêu dùng mà còn là cửa ngõ để doanh nghiệp Việt thâm nhập sâu vào mạng lưới phân phối nội địa Trung Quốc, vốn rất phân mảnh, đa tầng và có đặc thù địa phương cao.

Việc hợp tác với các đối tác Trùng Khánh có thể giúp doanh nghiệp Việt tiếp cận hệ thống siêu thị, chợ đầu mối, nền tảng thương mại điện tử khu vực Tây Nam – những kênh đang tăng trưởng nhanh nhưng ít được doanh nghiệp Việt khai thác.

Tuy nhiên, để làm được điều đó, doanh nghiệp Việt cần vượt qua những thách thức không nhỏ về quy mô, quản trị chuỗi, hiểu biết thị trường bản địa và khả năng phản ứng nhanh với biến động chính sách thương mại của Trung Quốc.

Với EggYolk, công ty chọn cách chủ động tìm kiếm đối tác chiến lược và định vị thương hiệu dựa trên chất lượng, sự khác biệt và yếu tố văn hóa.

Bà Trang Lê cho biết, EggYolk không đặt mục tiêu tăng trưởng bằng mọi giá, mà ưu tiên xây dựng hệ sinh thái sản phẩm gắn với bản sắc địa phương và nhu cầu tiêu dùng mới. “Chúng tôi muốn sản phẩm Việt không chỉ xuất hiện trên kệ hàng, mà thực sự ‘chạm’ được vào tâm lý người tiêu dùng quốc tế, bằng sự tinh tế, sáng tạo và tính bản địa hóa sâu sắc”, bà nói.

EggYolk định hướng rõ ràng: không sao chép hoàn toàn công thức có sẵn, mà đi từ văn hóa bản địa, thói quen tiêu dùng đến giá trị cảm xúc – để tạo ra dòng sản phẩm vừa có chất, vừa có hồn.

Các sản phẩm của EggYolk có mặt tại Hội nghị Kết nối doanh nghiệp Việt Nam - Trùng Khánh.

Ông Tôn Hy Dũng khẳng định tiềm năng hợp tác giữa doanh nghiệp hai nước còn rất lớn, kỳ vọng hai bên sẽ tiếp tục thúc đẩy cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp thiết thực hơn trong thời gian tới.

“Hy vọng rằng, trên cơ sở Biên bản hợp tác đã ký giữa hai bên, chúng ta sẽ tuân thủ nguyên tắc ‘Chính phủ làm là doanh nghiệp muốn và thị trường cần’, tìm cách thiết lập cơ chế hợp tác dịch vụ cho doanh nghiệp Trùng Khánh và Việt Nam, đồng thời cùng giúp doanh nghiệp hai nơi xích lại gần nhau và tiến xa hơn”, ông Tôn Hy Dũng bày tỏ.

Không chỉ ngành hàng nông sản, các lĩnh vực công nghiệp phụ trợ, chế biến sâu và logistics cũng đang hưởng lợi từ xu thế hợp tác Việt – Trung qua Trùng Khánh.

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, đại diện Công ty Cổ phần Công nghiệp Minh Hưng (SIKICO), đánh giá: “Là đơn vị phát triển hạ tầng khu công nghiệp, chúng tôi hiện đang thu hút nhiều nhà đầu tư trong lĩnh vực chế biến gỗ, nông sản và công nghiệp phụ trợ – những lĩnh vực có tiềm năng hợp tác sâu rộng với doanh nghiệp Trung Quốc, đặc biệt khu vực Trùng Khánh”.

Với thị trường hơn 30 triệu dân, Trùng Khánh là một cửa ngõ lớn để sản phẩm Việt Nam thâm nhập sâu vào nội địa Trung Quốc.

Việc đầu tư vào chế biến sâu, tiêu chuẩn hóa và sáng tạo sản phẩm là chìa khóa giúp doanh nghiệp “vượt rào”, thoát khỏi hình ảnh quốc gia cung cấp nguyên liệu thô để vươn tới vị thế đối tác chế biến có giá trị trong chuỗi cung ứng khu vực.