Hoàn thiện hệ sinh thái ngành dệt may để tận dụng tốt hơn UKVFTA

Cơ hội tăng tốc xuất khẩu dệt may sang Anh

Hiệp định UKVFTA đã trở thành cầu nối đưa hàng hoá thế mạnh của Việt Nam sang thị trường Anh, giúp gia tăng kim ngạch thương mại song phương. Đặc biệt, theo ghi nhận, sự hiện diện các thương hiệu hàng hoá Việt Nam khác nhau theo nhóm mặt hàng, đạt từ 12% - 19%. Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu là dệt may, da giày, các loại cơ khí, thuỷ sản, trong đó hưởng lợi nhiều là dệt may, da giày, nông thuỷ sản.

Theo lãnh đạo Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương, kể từ khi Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Vương quốc Anh (UKVFTA) có hiệu lực vào năm 2021, xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Anh đã ghi nhận sự tăng trưởng tích cực.

Số liệu của Hải quan Việt Nam cho thấy, kim ngạch xuất khẩu dệt may sang Anh trong năm 2023 đạt khoảng 700 triệu USD, tăng 10% so với năm 2022; 5 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu dệt may sang thị trường đạt 1,1 tỷ USD, tăng 10,26% so với cùng kỳ năm 2024. Tốc độ tăng trưởng xuất khẩu dệt may sang Vương quốc Anh đạt trên 10% là kết quả khả quan trong bối cảnh kinh tế toàn cầu biến động.

Đặc biệt, với lộ trình cắt giảm thuế quan của Hiệp định UKVFTA, hàng hóa Việt Nam đang dần có ưu thế nổi trội so với sản phẩm cùng lại từ các quốc gia khác chưa có FTA với Anh. Nhiều mặt hàng chủ lực như áo sơ mi, quần áo mặc nhà, quần áo trẻ em và trang phục dệt kim đã được hưởng mức thuế suất 0%, giúp tăng khả năng cạnh tranh về giá. Các doanh nghiệp đã tận dụng cơ hội này để ký kết các hợp đồng dài hạn, mở rộng thị phần và nâng cao nhận diện thương hiệu tại Anh.

Ông Lê Đình Bá - Tham tán thương mại, trưởng Thương vụ Việt Nam tại Vương quốc Anh cho biết, không chỉ dệt may, nhiều hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sang Vương quốc Anh đang có nhiều cơ hội.

Phân tích cụ thể, Thương vụ cho biết, thương mại Việt Nam - Vương quốc Anh đang sở hữu ưu đãi thuế quan theo UKVFTA và cả Hiệp định CPTPP. Thêm vào đó, nhiều công cụ, phương tiện thông tin quảng cáo, marketing hiện đại giúp doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam dễ dàng vượt qua khoảng cách địa lý để tiếp cận khách hàng Anh.

"Thị trường Vương quốc Anh có tiềm năng khá với khoảng 68 triệu dân, thu nhập bình quân đầu người khá cao, còn nhiều dư địa cho hàng hóa Việt Nam xuất khẩu, trong đó có hàng dệt may" - Thương vụ Việt Nam thông tin.

Chung nhận định, ông Trương Văn Cẩm - Phó chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS) cũng nhìn nhận, ngành dệt may đang đứng trước nhiều cơ hội thuận lợi. Nhu cầu của khách hàng Anh đối với các sản phẩm chất lượng tốt đang duy trì ổn định. Các doanh nghiệp Việt Nam đã tích lũy bề dày kinh nghiệm sản xuất, cùng với đội ngũ lao động tay nghề cao, đảm bảo chất lượng sản phẩm đạt mức tầm trung trở lên, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển. Bên cạnh đó, với 17 Hiệp định thương mại tự do (FTA) đang có hiệu lực, Việt Nam sở hữu lợi thế cạnh tranh đáng kể về thuế quan tại nhiều thị trường lớn.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng thẳng thắn cho rằng, ngành dệt may Việt Nam vẫn đối mặt với những thách thức đáng kể khi xuất khẩu sang Anh. Quy tắc xuất xứ “từ sợi trở đi” trong UKVFTA yêu cầu sản phẩm xuất khẩu phải sử dụng nguyên liệu sản xuất trong nước hoặc từ các quốc gia có hiệp định tương tự với Anh. Hiện nay, Việt Nam vẫn phụ thuộc nhiều vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu từ Trung Quốc và các quốc gia ngoài EU, gây khó khăn trong việc đáp ứng tiêu chí xuất xứ này.

Ông Ngô Chung Khanh - Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên chia sẻ 5 vấn đề chính ngành dệt may Việt Nam đang gặp phải, bao gồm: nguồn cung nguyên phụ liệu còn phụ thuộc lớn vào nhập khẩu; đơn hàng và thị trường chưa ổn định, chủ yếu là hàng gia công; thiếu vốn, khó tiếp cận tín dụng; thiếu thông tin, chính sách của thị trường nhập khẩu; tchưa xây dựng được thương hiệu.

Hoàn thiện hệ sinh thái ngành dệt may tận dụng UKVFTA

Để tiếp tục khai thác hiệu quả UKVFTA và vượt qua các thách thức, ngành dệt may Việt Nam cần tập trung vào ba định hướng chiến lược chính:

Thứ nhất, tăng cường liên kết chuỗi cung ứng nội địa: Xây dựng các khu công nghiệp dệt nhuộm hiện đại và đầu tư vào sản xuất sợi sẽ giúp doanh nghiệp giảm phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu và đáp ứng tốt hơn quy tắc xuất xứ.

Thứ hai, đầu tư vào sản phẩm giá trị gia tăng cao: Phát triển các sản phẩm thời trang xanh, trang phục thông minh và hàng may mặc thân thiện với môi trường để thu hút người tiêu dùng tại Anh, nơi ý thức về tiêu dùng bền vững đang ngày càng phổ biến.

Thứ ba, thúc đẩy ứng dụng công nghệ số: Áp dụng công nghệ số trong quản lý và vận hành sản xuất nhằm tăng cường hiệu quả và đáp ứng nhanh hơn các yêu cầu từ khách hàng quốc tế.

Về phía cơ quan quản lý nhà nước, Bộ Công Thương cũng khuyến cáo, doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sang Vương quốc Anh cần phải tra cứu kỹ lưỡng thông tin về thị trường, doanh nghiệp, đối tác, tránh trường hợp bị lừa đảo, gian lận.

Mặt khác, doanh nghiệp cần kiểm soát chặt chẽ toàn bộ quy trình sản xuất, đảm bảo truy xuất nguồn gốc, chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm…; xác định rõ phân khúc thị trường; nghiên cứu chuyên sâu về thị hiếu, xu hướng thị trường.

Nhằm giúp doanh nghiệp tận dụng tốt hơn những ưu đãi từ UKVFTA cũng như từ các FTA khác mang lại, Bộ Công Thương với tư cách là cơ quan đầu mối về đàm phán và thực thi FTA đã và đang tăng cường kết nối với bộ ngành, địa phương, hiệp hội và các bên liên quan để tạo hệ sinh thái liên kết nhằm giúp ngành dệt may tận dụng FTA hiệu quả.

“Hệ sinh thái tận dụng FTA trong lĩnh vực dệt may sẽ kết nối các cơ quan quản lý trung ương; cơ quan quản lý địa phương; các doanh nghiệp/hiệp hội doanh nghiệp lĩnh vực dệt may, các tổ chức tín dụng; các đơn vị cung cấp nguyên phụ liệu dệt may để tạo thành một hệ sinh thái hỗ trợ các doanh nghiệp tối ưu hóa lợi ích từ các FTA. Đặc biệt đối với ngành dệt may là kết nối được doanh nghiệp dệt may với các đơn vị cung cấp nguyên phụ liệu” - ông Ngô Chung Khanh cho hay.

Sau 4 năm thực thi UKVFTA đã mang lại nhiều cơ hội cho ngành dệt may Việt Nam, đồng thời đặt ra những thách thức mới. Với chiến lược phù hợp, ngành dệt may có thể tận dụng tốt hơn các lợi thế từ hiệp định này và vươn xa hơn trên thị trường quốc tế.