Giá nhà quá cao, người trẻ khó an cư

Theo khảo sát từ các công ty nghiên cứu thị trường, nguồn cung nhà ở của TPHCM trong năm 2024 vẫn tiếp tục thiếu, và đáng quan ngại là kể từ năm 2021 đến nay, trong các dự án nhà ở mới không còn loại nhà ở thương mại giá vừa túi tiền có giá bán dưới 30 triệu đồng/m2, đồng thời cũng rất thiếu nhà ở xã hội. Ngược lại, phân khúc nhà ở cao cấp từ năm 2020 đến năm 2023 liên tục chiếm đại đa số trên thị trường với khoảng 70% nhà ở cao cấp.

Còn giá nhà tăng liên tục trong các năm qua cho đến nay vẫn “neo” ở mức giá rất cao, như giá căn hộ cao cấp năm 2024 lên đến 90 triệu đồng/m2, bình quân khoảng 9,7 tỉ đồng/căn (đây là giá sơ cấp khi phê duyệt dự án, chưa phải giá bán ra). Với mức giá này đã vượt quá khả năng tài chính của số đông người có thu nhập trung bình, thu nhập thấp ở đô thị.

Theo báo cáo gần đây của Bộ Xây dựng, giá chung cư đã tăng mạnh trong năm 2024. Với TPHCM, mức tăng dao động khoảng 20 - 30% so với năm trước. Còn tại Hà Nội, đà tăng giá còn lên tới 40 - 50%, từ đó đẩy mặt bằng chung giá căn hộ mới lên mức 60 - 70 triệu đồng/m2.

Đó là lý do mặc dù hiện nay lãi suất đã hạ về mức “dễ thở”, nhưng hiện vẫn ít người dám vay mua nhà do mức giá nhà đang quá cao. Thực trạng người lao động trẻ khó tiếp cận cơ hội an cư đang diễn ra phổ biến, nhất là tại các thành phố lớn trong bối cảnh giá nhà và thu nhập ngày càng chênh lệch lớn.

Theo kết quả nghiên cứu của chuyên trang nhà đất Batdongsan về sự chênh lệch lương trung bình với giá nhà, ở thời điểm năm 2014, với GDP bình quân đầu người khoảng 5,5 triệu đồng một tháng, một người trẻ (tuổi từ 25-40) cần làm việc và tích cóp 22 năm để có đủ tiền mua một căn hộ chung cư 60 m2, giá 1,5 tỉ đồng (điều kiện lãi suất huy động khoảng 6% một năm).

Còn sang năm 2024, GDP bình quân đầu người tăng lên khoảng 9,5 triệu đồng một tháng, cùng căn hộ diện tích trên, giá đã vào khoảng 3 tỉ đồng và người trẻ cần làm việc, tích cóp ít nhất 26 năm mới mua được. Tuy nhiên, khả năng này chỉ diễn ra trong điều kiện lãi suất huy động 4,5%. Nếu lãi suất cao hơn thì số năm cần tích luỹ có thể tăng lên trên 30 năm, chưa tính giá nhà thực tế vẫn đang tăng rất cao.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM đưa ra quan điểm cho rằng, Ngân hàng Nhà nước xem xét xây dựng cơ chế cho người trẻ (từ 18-45 tuổi) mua căn nhà đầu tiên được vay tín dụng với lãi suất thương mại hợp lý khoảng 6-7%/năm được bảo đảm khoản vay bằng chính căn nhà đó trong thời hạn 10-15 năm.

Điều này theo ông Châu sẽ tạo “cú hích”, khuyến khích các doanh nghiệp tái cấu trúc các dự án bất động sản hiện hữu, chuyển hướng đầu tư sang phân khúc nhà ở thương mại giá vừa túi tiền và cùng với “Chương trình phát triển ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội giai đoạn 2021-2030” sẽ cấu trúc lại thị trường bất động sản an toàn, lành mạnh, bền vững.

“Đa số người trẻ có chí tiến thủ, còn một khoảng đời dài để làm ăn và trả nợ, thông thường sau khoảng 10-15 năm sẽ có thu nhập tăng gấp đôi hoặc hơn gấp đôi, nên hầu như không có rủi ro cho các ngân hàng thương mại cho vay”, ông Châu nêu quan điểm.

Để giải quyết nhu cầu về nhà ở của đại đa số người dân, theo các chuyên gia, giải pháp quan trọng là cần nhanh chóng cân bằng cán cân cung - cầu, nhất là tăng nguồn cung nhà ở giá rẻ, vừa túi tiền và nhà ở xã hội. Và để tăng cung cho các loại hình trên, hệ thống chính trị, các cấp, ngành, đặc biệt là các địa phương cần tạo điều kiện hỗ trợ tối đa cho việc phát triển để thu hút thêm nhiều doanh nghiệp chung tay đầu tư, làm các dự án nhà ở vừa túi tiền. Từ đó bài toán an cư mới có thể được giải quyết một cách hiệu quả.