Quốc hội thông qua Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc
Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc chính thức được Quốc hội thông qua, với đầy đủ cơ sở pháp lý và cơ chế chính sách cho người thực hiện.
Tiếp thu đầy đủ ý kiến đại biểu, bảo đảm chặt chẽ, thống nhất
Chiều 26/6, với 445/445 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành (đạt tỷ lệ 100%), Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc.
Trước đó, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới đã trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý toàn bộ nội dung dự thảo.
Chiều 26/6/2025, Quốc hội Biểu quyết thông qua Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc. Ảnh: VPQH
Báo cáo giải trình cho biết đa số đại biểu Quốc hội tán thành sự cần thiết ban hành luật và đánh giá cao nỗ lực chỉnh lý của cơ quan thẩm tra. Để hoàn thiện dự thảo, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo rà soát kỹ các nội dung, bao gồm nguyên tắc, vị trí, chức năng của lực lượng Việt Nam tham gia gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc, bảo đảm đúng với tính chất hoạt động và phù hợp thông lệ quốc tế.
Dự thảo Luật sau chỉnh lý có 5 Chương và 27 Điều, tăng 1 Chương và 1 Điều so với dự thảo Chính phủ trình. Cơ cấu được sắp xếp lại theo hướng hợp lý hơn, thuận lợi cho việc tổ chức thực hiện sau này.
Nhiều ý kiến đề nghị làm rõ nghĩa vụ, trách nhiệm và quyền hạn của lực lượng Việt Nam khi tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình, đồng thời cần quy định cụ thể về hình thức, lĩnh vực tham gia nhằm tạo cơ sở pháp lý đầy đủ. Tiếp thu nội dung này, các Điều 6 và 7 trong dự thảo đã được chỉnh lý rõ ràng, bảo đảm tính khả thi trong thực tiễn triển khai.
Một số đại biểu đề nghị bổ sung các chính sách ưu đãi đối với nữ quân nhân, thân nhân người tham gia hoặc người hoàn thành nhiệm vụ tại phái bộ. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉnh lý Điều 8 để quy định rõ chính sách của Nhà nước, đồng thời tại Điều 9 cũng xác định rõ vai trò quản lý nhà nước về hoạt động gìn giữ hòa bình.
Dự thảo cũng bổ sung nguyên tắc hợp tác quốc tế tại Điều 11, bảo đảm vừa thực hiện tốt trách nhiệm với cộng đồng quốc tế, vừa giữ vững nguyên tắc đối ngoại quốc phòng của Việt Nam.
Quy định rõ thẩm quyền, quy trình, chế độ chính sách
Nội dung về xây dựng lực lượng cũng được nhiều đại biểu quan tâm, đặc biệt là quy trình tuyển chọn, đào tạo, huấn luyện và trang bị. Để tránh chồng chéo, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉnh lý các khoản liên quan tại Điều 14, đồng thời tách Điều 15 thành hai điều riêng biệt: Điều 15 quy định về đào tạo, huấn luyện, bồi dưỡng; Điều 16 quy định về vũ khí, trang bị kỹ thuật, trang phục của lực lượng tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình.
Đối với lực lượng dân sự, có ý kiến đề nghị giao Bộ Quốc phòng quản lý. Tuy nhiên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khẳng định việc dân sự tham gia chủ yếu là cá nhân, trực thuộc cơ quan chủ quản nên không thể giao một bộ quản lý chung, nhằm phù hợp với Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức.
Kết quả biểu quyết thông qua. Ảnh: VPQH
Về cơ cấu tại phái bộ, dự thảo đã được chỉnh lý quy định rõ “tại mỗi phái bộ có một Chỉ huy trưởng lực lượng Việt Nam”, đồng thời giao Chính phủ quy định thẩm quyền bổ nhiệm chức danh này theo đúng nguyên tắc phân công, phân cấp.
Một trong những nội dung quan trọng được điều chỉnh là thẩm quyền và quy trình cử, điều chỉnh, rút, hoặc gia hạn nhiệm kỳ của lực lượng vũ trang. Dự thảo đã tách bạch thành hai quy trình riêng tại Điều 21: một là quy trình thuộc thẩm quyền Hội đồng Quốc phòng và An ninh; hai là quy trình trong trường hợp khẩn cấp.
Về chế độ, chính sách, các điều khoản của dự thảo đã quy định nguyên tắc bảo đảm quyền lợi cho lực lượng Việt Nam từ trước khi triển khai đến sau khi hoàn thành nhiệm vụ. Đặc biệt, đã bổ sung quy định về chính sách hỗ trợ trong trường hợp sức khỏe bị ảnh hưởng do nhiệm vụ gìn giữ hòa bình. Điều 26 đã được chỉnh lý kỹ lưỡng, giao Chính phủ quy định chi tiết, bảo đảm thực thi thống nhất.
Ngoài các nội dung trên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã rà soát, chỉnh lý kỹ thuật lập pháp ở nhiều điều khoản để đồng bộ với hệ thống pháp luật hiện hành. Cơ quan thẩm tra và soạn thảo đã thống nhất toàn bộ nội dung của dự thảo và khẳng định: dự thảo luật đã đủ điều kiện trình Quốc hội thông qua.
Luật này áp dụng đối với: Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng, hạ sĩ quan, binh sĩ và đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, chuyên môn kỹ thuật, công nhân công an, chiến sĩ và đơn vị thuộc Bộ Công an được cử tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc. Cán bộ, công chức, viên chức được cử tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc...