Lý do khó kiểm soát cơn thèm ngọt ngay cả khi đã ăn no

Cảm giác no và sự thèm ngọt

Theo Tiến sĩ Richa Chaturvedi, cố vấn cấp cao về nội tiết tại Bệnh viện Indraprastha Apollo, New Delhi, Ấn Độ, một trong những lý do chính khiến chúng ta thèm đồ ngọt sau bữa ăn là cảm giác no đặc trưng. Khi ăn một bữa mặn, các thụ thể vị giác sẽ giảm nhạy cảm với vị mặn, nhưng lại vẫn rất phản ứng với vị ngọt. Vì vậy, dù đã ăn no, cảm giác thèm món ngọt vẫn tồn tại vì vị ngọt có thể kích thích các giác quan mạnh mẽ.

Hệ thống khen thưởng của não

Bộ não đóng vai trò quan trọng trong cơn thèm ngọt. Ăn các loại thực phẩm chứa đường và chất béo sẽ kích hoạt hệ thống phần thưởng trong não, giải phóng dopamine, một chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến khoái cảm. Sự gia tăng dopamine này củng cố mong muốn tiếp tục ăn, ngay cả khi dạ dày đã no. Món tráng miệng thường chứa nhiều đường, khiến não nhận được tín hiệu phần thưởng mạnh mẽ, khó cưỡng lại.

Quan điểm tiến hóa

Tiến sĩ Richa Chaturvedi giải thích, theo quan điểm tiến hóa, trước đây con người gặp hạn chế trong việc tiếp cận thực phẩm giàu calo.

Vì vậy, việc tiêu thụ các thực phẩm giàu năng lượng như trái cây và mật ong có thể giúp duy trì sự sống còn.

Mặc dù ngày nay tình trạng thiếu thốn thực phẩm không còn là vấn đề, nhưng cơ thể và não bộ vẫn được lập trình để tìm kiếm thức ăn giàu calo, đặc biệt là sau khi tiêu hóa bữa ăn.

Điều hòa lượng đường trong máu và ảnh hưởng của hormone

Khi ăn một bữa ăn chứa nhiều carbohydrate, lượng đường trong máu tăng lên, kích hoạt giải phóng insulin để ổn định mức glucose. Sau đó, lượng đường trong máu giảm nhanh chóng, gây ra cảm giác thèm đồ ngọt để cân bằng lại.

Các hormone như ghrelin (kích thích đói) và leptin (gửi tín hiệu no) cũng dao động sau bữa ăn, tạo ra các tín hiệu lẫn lộn khiến chúng ta thèm ăn tráng miệng dù cơ thể không cần thêm thức ăn.

Văn hóa ăn uống

Ở nhiều nền văn hóa, món tráng miệng là một phần quan trọng trong bữa ăn, trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống.

Ngoài ra, những ký ức thời thơ ấu, như đồ ngọt là phần thưởng, cũng có thể thúc đẩy cơn thèm ngọt ngay cả khi bạn đã ăn no và đang ở độ tuổi trưởng thành.

Cách kiểm soát cơn thèm ngọt

Tiến sĩ Richa Chaturvedi gợi ý rằng, để kiểm soát cơn thèm ngọt, thay vì ăn quá nhiều, bạn có thể thử ăn một miếng nhỏ để thỏa mãn mà không nạp quá nhiều đường.

Chọn trái cây thay vì món tráng miệng chế biến sẵn hoặc uống một tách trà ấm như một lựa chọn thay thế.

Thực hành ăn uống chánh niệm, chú ý đến cảm giác đói thực sự và các tác nhân kích thích cảm xúc, sẽ giúp bạn phân biệt giữa cơn đói thật sự và thói quen thèm ăn.