Ứng dụng ngân hàng đang chiếm ưu thế hơn các nền tảng Fintech tại Việt Nam

Báo cáo khảo sát hơn 1.400 người tiêu dùng tại Việt Nam trong quý IV/2024, phát hiện ra rằng, các ứng dụng Fintech độc lập đang trải qua sự suy giảm về cả mức sử dụng và mức độ ưa thích. MoMo và ZaloPay giảm 8 điểm theo quý (QoQ). ShopeePay và VNPay cũng theo sau, giảm 4 điểm theo quý.

Lòng trung thành của người dùng đối với các nền tảng này cũng đang giảm. Trong quý IV/2024, 40% người tiêu dùng cho biết sử dụng MoMo thường xuyên nhất, giảm 3 điểm so với quý trước. ZaloPay cũng có xu hướng tương tự, giảm 2 điểm xuống chỉ còn 9%.

Bất chấp sự sụt giảm, MoMo và ZaloPay vẫn là nền tảng tài chính kỹ thuật số được sử dụng rộng rãi nhất trong quý IV/2024, với tỷ lệ thâm nhập lần lượt là 61% và 36%.

MoMo là ứng dụng ví điện tử di động phổ biến của Việt Nam, có 31 triệu người dùng. Nền tảng này cho phép người dùng thực hiện thanh toán, chuyển tiền, thanh toán hóa đơn và mua sắm trực tuyến. ZaloPay cung cấp các dịch vụ thanh toán kỹ thuật số tương tự nhưng có lợi thế là được tích hợp với ứng dụng nhắn tin hàng đầu của Việt Nam là Zalo, với 77,6 triệu người dùng hoạt động hàng tháng, mang lại quy mô và phạm vi tiếp cận lớn.

ShopeePay và VNPay là những nền tảng thanh toán kỹ thuật số nổi bật khác. ShopeePay được liên kết với nền tảng thương mại điện tử Shopee, trong khi VNPay là một cổng thanh toán lớn của Việt Nam và hệ thống thanh toán kỹ thuật số dựa trên mã QR.

Ứng dụng ngân hàng ngày càng phổ biến

Ngược lại, các ứng dụng kỹ thuật số do các ngân hàng truyền thống phát triển đang ngày càng phổ biến. Trong quý IV/2024, đây là các nền tảng tài chính số phổ biến thứ 3 tại Việt Nam, đạt tỷ lệ thâm nhập 34%. Con số này thể hiện mức giảm nhẹ 1 điểm theo quý, vượt trội đáng kể so với các đối thủ Fintech.

Nhưng quan trọng nhất là mức độ phổ biến của các nền tảng này đã tăng lên. Trong quý IV/2024, 26% số người được hỏi cho biết họ sử dụng các ứng dụng do ngân hàng sở hữu thường xuyên hơn bất kỳ nền tảng nào khác, đánh dấu mức tăng 3 điểm theo quý. Điều này phản ánh sở thích ngày càng tăng đối với các dịch vụ kỹ thuật số do các ngân hàng cung cấp.

Các thế hệ cũ thúc đẩy sự thay đổi

Sự thay đổi này phần lớn được thúc đẩy bởi các thế hệ lớn tuổi hơn. Thế hệ X (những người sinh từ năm 1960 đến 1980), ghi nhận mức giảm mạnh nhất về sở thích đối với MoMo, giảm 8 điểm theo quý xuống còn 35%. Trong khi đó, thế hệ Millennials (những người sinh từ năm 1981 đến 1996), chứng kiến ​​tỷ lệ sở thích đối với ZaloPay giảm 7 điểm, xuống chỉ còn 8%.

Đồng thời, Gen X và Millennials là những người áp dụng nhiều nhất các nền tảng kỹ thuật số do ngân hàng sở hữu. Trong quý IV/2024, 30% thành viên Gen X và 23% Millennials cho biết sử dụng ứng dụng ngân hàng làm nền tảng tài chính kỹ thuật số chính của họ, tăng lần lượt 4 và 5 điểm theo quý.

Các ngân hàng đẩy mạnh nỗ lực số hóa

Sự chuyển đổi này trùng hợp với việc các ngân hàng Việt Nam đang tích cực nâng cao năng lực số để đáp ứng thách thức từ các đối thủ Fintech, một xu hướng đã tăng tốc kể từ ít nhất là năm ngoái.

Ví dụ, vào năm 2024, Vietcombank đã triển khai trợ lý ảo có tên VCB Digibot. Được hỗ trợ bởi trí tuệ nhân tạo (AI), VCB Digibot được thiết kế để nâng cao trải nghiệm của khách hàng và hiệu quả dịch vụ bằng cách cung cấp phản hồi tức thời, chính xác cao và 24/7 cho nhiều câu hỏi thường gặp. Trong 6 tháng đầu tiên, chatbot AI đã xử lý thành công hơn 2 triệu tương tác. Hiện tại, ứng dụng này quản lý khoảng 88% các truy vấn của người dùng.

Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) cũng đang đầu tư mạnh vào chuyển đổi số, đã phát triển một siêu ứng dụng tích hợp hơn 200 ứng dụng nhỏ trong ứng dụng MB. Ông Vũ Thành Trung, Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị MB, đã chia sẻ với báo chí vào tháng 1/2025 rằng, ngân hàng đang phân bổ khoảng 50 triệu USD mỗi năm cho quá trình chuyển đổi số, tập trung vào các công nghệ AI, máy học (ML) và học sâu.

TPBank đã hợp tác với Backbase để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số. Sự hợp tác này tập trung vào việc nâng cấp các sản phẩm, dịch vụ truyền thống và hệ thống ngân hàng lõi của ngân hàng thành một nền tảng đa kênh an toàn, linh hoạt và có khả năng mở rộng.

Theo Ngân hàng Nhà nước, ít nhất 96% ngân hàng Việt Nam đã xây dựng kế hoạch chuyển đổi số và 92% đã phát triển dịch vụ Internet và ứng dụng di động. Điều này cho thấy, phần lớn các ngân hàng Việt Nam đang nhận thức được tầm quan trọng của chuyển đổi số và đang tích cực lên kế hoạch cho việc này.

Thanh toán số tăng vọt

Những diễn biến này diễn ra trong bối cảnh thanh toán số và ngân hàng trực tuyến đang tăng mạnh. Ông Phạm Tiến Dũng, Phó Thống đốc NHNN, cho biết tại hội thảo vào tháng 10/2024, giao dịch số tại nhiều ngân hàng thương mại hiện chiếm tới 97-98% tổng giao dịch.

Ngân hàng Nhà nước cũng báo cáo sự gia tăng trong cả giao dịch thanh toán di động và mã QR, với mức tăng trưởng trung bình trên 100% trong năm năm qua. Trong khi đó, Công ty CP Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS), với nhiệm vụ vận hành cơ sở hạ tầng thanh toán điện tử của đất nước, đã tạo điều kiện cho 9,56 tỷ giao dịch được thực hiện vào năm 2024, tăng 30% so với cùng kỳ năm trước.

Các ngân hàng Việt Nam đang có kế hoạch tăng cường đầu tư vào năng lực số. Techcombank đã chia sẻ về kế hoạch tăng tỷ lệ nhân lực số lên 30% lực lượng lao động của mình trong 5 năm tới, nhằm mục đích điều chỉnh các dịch vụ phục vụ chính xác hơn cho khách hàng. Ngân hàng cũng đang sử dụng AI để củng cố các dịch vụ và hoạt động tài chính.