Nguyên nhân hầu hết các vitamin và thực phẩm bổ sung không giúp bạn khỏe hơn

Nhiều loại vitamin không thực sự thể hiện tác dụng?

Vitamin tổng hợp là một trong những thực phẩm bổ sung được tiêu thụ phổ biến nhất, nhưng các nghiên cứu cho thấy hầu như không có bằng chứng rõ ràng rằng chúng giúp giảm nguy cơ mắc bệnh hay kéo dài tuổi thọ ở người trưởng thành khỏe mạnh.

Lực lượng Đặc nhiệm Dịch vụ Phòng ngừa Hoa Kỳ (USPSTF) thậm chí khuyến cáo không nên sử dụng vitamin E và beta carotene để phòng ngừa bệnh tim hay ung thư.

Theo Tiến sĩ John Wong, giáo sư y khoa tại Đại học Tufts (Mỹ) và là thành viên của USPSTF: “Vitamin E không mang lại tác dụng bảo vệ tim mạch hoặc chống ung thư như nhiều người kỳ vọng”. Ông cũng cho biết, các chất bổ sung beta carotene, tiền chất của vitamin A có thể làm tăng nguy cơ ung thư phổi ở người hút thuốc hoặc tiếp xúc với amiăng.

Ngoài ra, một số thực phẩm bổ sung có thể tương tác với thuốc kê đơn. Chẳng hạn, cây ban Âu (St. John’s Wort) - loại thảo mộc phổ biến trong điều trị trầm cảm - có thể làm giảm hiệu quả của thuốc tránh thai.

Ngay cả khi không gây hại, việc bổ sung quá nhiều vitamin vẫn không cần thiết, vì cơ thể sẽ không hấp thụ hết. “Nếu bạn đã có chế độ ăn cân bằng, việc dùng thêm vitamin thường chỉ khiến bạn tốn tiền mà không thêm lợi ích nào", Wong nói thêm.

Vì sao mọi người vẫn tin vào thực phẩm bổ sung

Dù thiếu bằng chứng khoa học, người Mỹ vẫn chi hàng tỷ đô la mỗi năm cho thực phẩm bổ sung.

Theo chuyên gia dinh dưỡng Melissa Majumdar, điều phối viên phẫu thuật bariatric tại Bệnh viện Đại học Emory Midtown: “Mọi người thích những gì có thể cầm nắm được. Uống một viên thuốc dễ hơn là duy trì chế độ ăn lành mạnh và thay đổi lối sống”.

Tuy nhiên, người tiêu dùng nên thận trọng với nhãn mác gây hiểu lầm. Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) không kiểm định tính an toàn hoặc hiệu quả của hầu hết thực phẩm bổ sung. Một số sản phẩm thậm chí còn quảng cáo sai sự thật rằng "không có tác dụng phụ” hoặc “tốt hơn thuốc kê đơn”.

Khi nào nên bổ sung vitamin?

Theo khuyến nghị của USPSTF, một số chất bổ sung là cần thiết cho các nhóm đối tượng đặc biệt. Axit folic (vitamin B9) rất quan trọng đối với phụ nữ mang thai, giúp ngăn ngừa dị tật ống thần kinh ở thai nhi.

Ngoài ra, vitamin D cũng là dưỡng chất khó hấp thụ đủ qua thực phẩm và ánh nắng, đặc biệt với người có làn da sẫm màu, sống ở vĩ độ cao hoặc ít ra ngoài trời.

Tiến sĩ Emma Laing, giáo sư lâm sàng tại Đại học Georgia (Mỹ) cho biết: “Thiếu hụt vitamin D khá phổ biến, nhưng dùng quá liều lại có thể gây ra sỏi thận, lú lẫn hoặc buồn nôn. Tốt nhất là kiểm tra máu trước khi bổ sung".

Các chuyên gia thống nhất rằng, thay vì lệ thuộc vào viên uống, cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe vẫn là ăn uống cân bằng, tập luyện đều đặn và ngủ đủ giấc, những “liều thuốc tự nhiên” mà không thực phẩm bổ sung nào thay thế được.